エピソード

  • İltica hakkı askıya alınıyor: ABD ve AB’de Sertleşen Politikalar, Hak İhlalleri ve İnsanlık Dışı Koşullar
    2025/07/16

    Zebo Kadirova’nın hiçbir somut gerekçe olmaksızın geri gönderme merkezinde tutulması, Türkiye’deki göç politikalarının geldiği noktayı gözler önüne seriyor. Aylarca imza yükümlülüğüne tabi tutulan ve ardından ani bir şekilde alıkonulan Kadirova’nın dört çocuğu annelerinin geri dönmesini beklerken, ailesi ise yetkililere çağrıda bulunuyor. Göç İdaresi’nin İslam coğrafyasından gelen göçmenlere yönelik ayrımcı ve baskıcı uygulamaları, insan hakları savunucuları tarafından kaygıyla izleniyor.

    Birleşmiş Milletler diğer yandan insani yardım fonlarındaki kesintilerin dünya genelinde göçü tetiklediği uyarısında bulunuyor. Bu krizin yapısal sebeplerine dikkat çekiliyor. Tarımın şirketleşmesi, doğal kaynakların sömürülmesi gibi nedenlerle insanlar yurtlarını terk etmek zorunda kalıyor. Göçmenler ise sıklıkla medyada tehdit olarak sunuluyor; oysa yaşanan göçler çoğunlukla hayatta kalma mücadelesinin sonucu. Göçün bireysel tercihlere indirgenmesi, adaletsizliğin üzerini örtüyor.

    ABD'de ICE'in Latin kökenli insanlara yönelik ayrımcı ve sert müdahaleleri, yargı tarafından anayasaya aykırı bulunurken, Kaliforniya’da yapılan baskınlarda bir göçmenin ölmesi durumun vahametini artırıyor. Öte yandan Yunanistan’da artan göçmen akını karşısında iltica başvuruları askıya alınırken, Libya ile iş birliği girişimleri de başarısızlıkla sonuçlanıyor. ABD’de ise Trump yönetiminin “Alligator Alcatraz” gibi gözaltı merkezlerinde göçmenleri insanlık dışı koşullarda tutması, uluslararası kamuoyunun tepkisini çekiyor. Göçmen krizine yönelik baskıcı uygulamalar, küresel adaletin sorgulanmasına neden oluyor.

    続きを読む 一部表示
    26 分
  • Aynı havayı soluyoruz
    2025/07/09

    Aynı havayı soluyoruz şiarıyla buradayız. Orman yangınları tüm dünyada ve Türkiye'de artıyor, görmezden gelmek mümkün değil. Bu hassas konuyu konuşmak istiyoruz çünkü burada bizimki kadar börtü böceklerin ve diğer canlıların hayatı söz konusu.

    Bu özel programda zeytin ağaçlarını da aklımızda tutuyoruz; zeytin ağacının Filistin'de derin bir anlamı olduğunu hatırlarsınız, derin bir aidiyet içerir, derin bir hafıza içerir, binlerce senelik bir aidiyet ve hafıza. Bu zeytin ağaçlarının yerlerini değiştirdiğimizde - tehcir ettiğimizde - onları bu aidiyetten koparmış oluyoruz.

    Zeytin ağaçlarının anlamını ve varlığını bu şekilde görmek mümkün. Filistinli şair Mahmud Derviş, “Zeytin ağacı kendisini diken elleri tanısaydı, yağı gözyaşı gibi akardı” der.

    Programda hem orman yangınlarını, hem de zeytin ağaçlarının yerinin değiştirilmesinin - tehcir edilmesinin - doğru olmadığı gerçeğini aklımızda tutarak konuşuyoruz.

    Börtü böceklerin, çam ağaçlarının, zeytin ağaçlarının hayatı bizim hayatımız, hepimizin hayatıdır, diyoruz.

    Yayınımızda bize Arif Ali Çangı katılıyor.Çangı bir avukat ve Ege bölgesindeki tüm çevre sorunlarıyla ilgileniyor. Bize, çevrenin hem hukuki sürecini, hem de çevrenin varlığının hayatımızda ne anlama geldiğini anlatıyor.

    続きを読む 一部表示
    26 分
  • Ukrayna ile Rusya Savaşı: Yerinden Edilme, Travma ve Şiirsel Tanıklık
    2025/07/02

    Yayınımızda Ukranyalı-Amerikalı şair Oksana Maksymchuk ile yaptığımız söyleşiyi dinleyeceksiniz.


    Röportaj esnasında pek çok şey hakkında konuştuk. İlk olarak kendi hikayesiyle başladık - Ukrayna'dan göçü, sonra Ukrayna ve Rusya arasındaki savaş hakkında konuştuk. Burada travma hakkında nasıl konuşabileceğimizi konuştuk. Travmayı bir anlatıya dönüştürmenin imkansızlığından bahsetti ve benim için en çarpıcı yer burasıydı. "Travma doğrudan değil, etrafından dolanarak konuşulur" dedi. Maksymchuk'un savaş, yerinden edilme, travma ve şiir arasındaki ilişkiler üzerine düşüncelerine odaklanan bu programda, Maksymchuk'un ilk İngilizce şiir derlemesi Still City'nin arka planı ve yaratım süreci de ele alınıyor.

    続きを読む 一部表示
    27 分
  • İran'a Karşı 'Savaşı Dur' de!
    2025/06/25

    Londra'dan bir konuğumuz programa katılıyor: Hosein Sadri. Sadri, İranlı Azerbaycan kökenli bir akademisyen ve aktivist. Halen Coventry Üniversitesi'nde Mimarlık yüksek lisans bölümünde olarak çalışmakta.

    Donald Trump ateşkes yasağı ilan etti. Kendine de barış mesiha olarak duyurdu. Democracy Now! manşetinde, eski bir İsrailli barış müzakerecisi olan Daniel Levy, ABD'nin İran'a yönelik saldırısı için “Netanyahu'nun amacı Trump'ı işin içine çekmekti” diyor. ABD, hafta sonu Fordow, Natanz ve İsfahan'daki üç nükleer tesisi bombalayarak İsrail ve İran arasındaki savaşa doğrudan katılmış oldu ancak saldırıların İran'ın nükleer programını ne kadar gerilettiği belirsiz. İsrail ve ABD İran'ı nükleer silah geliştirmekle suçlarken, İran programının sivil kullanım amaçlı olduğunu söylüyor. Birleşmiş Milletler denetçileri ve ABD istihbarat değerlendirmelerii İran'ın silah yapmadığını söylüyor. Levy, “Şu anki tehlike, ABD'yi bu işe bulaştıran İsrail'in tırmanma merdivenini daha da yukarıya çıkarmaya çalışmasıdır,” diyor. “Kaos istiyor.”

    Biz Hosein Sadri ile birlikte bu meselenin boyutunu konuşuyoruz çünkü ateşkes hala uygulanmış değil.

    続きを読む 一部表示
    26 分
  • Yıkılmış bir bina, belki de bir ev
    2025/06/18

    Bir fotoğraf görüyorum. Bu siyah ekranda. Beyaz keten gömlek ve kot pantolon giymiş bir kişi görüyorum. Yüzünü çevirmiş diğer tarafa bakıyor. Yüz ifadesi yandan üzgün görünüyor. Bu hüznün nedeni arkasında biriken moloz yığını olabilir. Bu yıkılmış bir bina, belki de bir ev. Bu moloz yığınının önünde bir kişi bekliyor. Bu kişi Taha Elgazi. Kendi evinin önünde duruyor. Yıkılmış bir evin önünde duruyor ve şöyle diyor: “Yaklaşık 14 yıl aradan sonra dün memleketim ve evime Deyrizor’a geri döndüm. Bu şehir, diğer şehirlerle karşılaştırıldığında %80’lik yıkım oranıyla birinci sırada yer alıyor. Türkiye'den geri dönen Suriyelilerin çoğu bugün barınma krizi yaşıyor; evleri yıkılmış durumda, mahallelerin tamamı yeniden inşa edilmek için yıllara ihtiyaç duyuyor. Türkiye’den dönen birçok Suriyeli aileyle görüştüm. Bu aileler şu anda barınaksız ve bazıları gönüllü geri dönüş kararından pişmanlık duyduklarını ifade etti. Bu nedenle, Suriyelilere zorla geri dönüş politikası dayatılmamalıdır çünkü barınak veya ev olmadan geri dönmeleri, toplumsal krizlere yol açacaktır,” diyor.

    Taha Elgazi için destek ve dayanışma çağrısı devam ediyor, unutmayalım, unutturmayalım.

    続きを読む 一部表示
    28 分
  • "Aptalların kuralı"
    2025/06/11

    Chris Hedges, 6 Haziran'da substack blogunda 'Aptalların kuralı' (The Rule of Idiots) başlıklı bir yazı kaleme aldı: "Tüm imparatorlukların son günlerinde aptallar yönetimi ele geçirmiş durumunda. Kendini gerçeklikten koparmış bir uygarlığın kolektif aptallığını yansıtırlar. Ölmekte olan imparatorlukların son günlerine aptallar hakim olur. Roma, Maya, Fransız, Habsburg, Osmanlı, Romanof, İran ve Sovyet hanedanları, kendilerini gerçeklikten soyutlayan, uluslarını yağmalayan ve gerçekle kurgunun ayırt edilemediği yankı odalarına çekilen çökmekte olan yöneticilerinin aptallığı altında parçalandılar. Donald Trump ve yönetimindeki dalkavuk soytarılar, aptallar saltanatının güncellenmiş versiyonudur” diyor.

    Çarpıcı, değil mi? Bu metni okumanızı tavsiye ederim. Hannah Arendt için, hatırlayacağınız gibi, bu aptallar için en temel şey “düşüncesizlik” idi. Düşünmekten aciz -zavallı-* düşünmekten yoksun bir insandan bahsediyordu. Almanya'daki Adolf Eichmann'a atıfta bulunuyordu. Eichmann'in Hitlere "nihai çözüm fikri" hatırlıyoruz değil mi? Nihai çözüm, Eichmann için "Nazi döneminde yaşayan Yahudi azılıklara imha etmekti, holokost idi" Bu bana hala çok çarpıcı geliyor.

    Burada en temel şey, neyin iyi neyin kötü olduğunu bile ayırt edemeyen bir düşüncesizlikten, bir aptallıktan bahsediyor Hannah Arendt.

    続きを読む 一部表示
    27 分
  • “Faşizm Burada”: Trump Akademik Özgürlüğe Karşı
    2025/06/04

    Columbia Üniversitesi öğrencisi, kent çalışmaları alanında doktora yapan Zişan Tokaç konuğumuz oluyor ve kendisiyle Amerikan üniversitelerinde okuyan öğrencilerin ifade özgürlüğü ve eğitim karşıtı yasalar ülkeyi kasıp kavururken, siyasi eğitim topluluklarının otoriterliği hakkında konuşuyoruz. Common Dreams’in 1 Haziran manşetinde Fouzia Chaparro-Bencheikh, bunu “Faşizm Burada” diye nitelendiriyor.

    Donald Trump yönetimi, ABD'deki kolej ve üniversitelerindeki uluslararası öğrencilere yönelik kampanyasını tırmandırarak Çinli öğrencilerin vizelerini 'agresif bir şekilde' iptal etmeye başlayacağını söylüyor. Ayrıca tüm yabancı uyruklu öğrencilerin vize işlemlerini donduracağını ve her başvuru sahibi için ek sosyal medya incelemesi talep etmeye hazırlandığını duyurdu.

    Jameel Jaffer, Amy Goodman ile yaptığı röportajda, uluslararası öğrencilerin ABD kampüslerindeki eğitim masraflarının orantısız bir kısmını ödediğine dikkat çekerek, “Bunun ABD'ye yardımcı olacağına dair makul bir teori düşünmek benim için gerçekten zor,” dedi. Jaffer, daha önce vize başvurularında sosyal medya incelemesi politikası nedeniyle hükümete dava açmış olan Knight First Amendment Institute'un direktörüdür. Obama yönetimi sırasında bir pilot program olarak başlayan bu politikanın "ulusal güvenlik tehditlerini belirlemede etkisiz olduğunu, ancak ifade özgürlüğünü caydırmada çok etkili olduğunu” söylüyor.

    Ayrıca eski Columbia öğrencisi Mahmoud Khalil ve Harvard mezunu araştırmacı Kseniia Petrova'nın yüksek profilli göçmenlik gözaltılarının yanı sıra Knight Enstitüsü tarafından açılan ve Trump yönetiminin kampüsteki Filistin yanlısı protestolara yönelik baskısının anayasaya uygunluğunu sorgulayan dava hakkında da konuşmak önemli geliyor çünkü bu, Edward Said’in 'Muhalif Bir Entelektüelin Siyaseti' yaptığı çalışmada söylediği gibi “Filistin'i temsil etmeyi seçmek gerçek evrenselciliğin bir test örneği” olarak görmektir. Bu evrensel bir gerçekliktir.

    Bu arada Başkan Trump Çarşamba günü gazetecilere yaptığı açıklamada Harvard'ın uluslararası öğrenci kabulünü %15 civarında sınırlaması gerektiğini söyledi. Geçtiğimiz hafta Trump, Harvard'ın denizaşırı öğrenci kabul etme sertifikasını iptal etti. Şu anda Harvard'ın öğrenci sayısının dörtte birinden fazlası uluslararası öğrencilerden oluşuyor. Bu öğrencilerin çoğu şimdi başka bir okula transfer olmak istiyor.

    Son olacak bir kez daha belirtmek isteriz. Taha Elgazi ve diğer mülteciler için dayanışma ve destek çağrısı devam ediyor. Geçtiğimiz hafta bununla ilişjin bir basın açıklaması oldu. Bu Aliya Vakfı'nın bir basın açıklamasıdır: Hukuksuz Sınır Dışı Edilmelere Karşı.

    Ülkemizde haksız yere gözaltına alınan ve sınır dışı edilen başta Taha Elgazi ve eşi olmak üzere tüm sığınmacı ve göçmenlere yönelik devam eden hukuksuz uygulamalara son verilmesi çağrısında bulunuldu.

    続きを読む 一部表示
    27 分
  • Bir Dünya Yarası
    2025/05/28

    Bu sabaha bir anma ile başlamak istiyorum; geçtiğimiz Pazar günü George Floyd'un öldürülmesinin 5.yıl dönümüydü. 25 Mayıs 2020 tarihinde ABD'nin en trajik karanlık gündü. “Nefes Alamıyorum" kulağımıza hala yankılanıyor.

    Bu Pazar günü George Floyd'un eski Minneapolis polis memuru Derek Chauvin tarafından öldürülmesinin üzerinden beş yıl geçti. Dünyayı şoke eden ve ırksal adalet için küresel bir hareket başlatan bir videoda Chauvin, Floyd nefes nefese kalırken sekiz dakika boyunca boynuna diziyle vurarak Floyd'u yere sabitledi. Floyd defalarca “Nefes alamıyorum” dedi.

    Floyd'un öldürülmesini takip eden ülke çapındaki ayaklanmaya rağmen Kongre, ırksal profillemeyi ve kolluk kuvvetleri tarafından güç kullanımını azaltmayı amaçlayan yasaları geçiremedi. Trump Adalet Bakanlığı, 5. yıl dönümünden birkaç gün önce, bu hafta başında Minneapolis ve Louisville'deki polis reformu ve gözetim anlaşmalarını reddetti.

    Geçtiğimiz haftalar hem duygusal olarak hem de zihinsel olarak çok yoğun geçti. Zorlandım ve hala zorlanıyorum.

    Taha Elgazi'ye yönelik ‘eşiyle birlikte Türkiye’ye geri dönmeli’ çağrısı devam ediyor. Bildiğiniz gibi, geçtiğimiz hafta kendisini yayınımıza konuk etmiştik ve birlikte kapsamlı bir şekilde konuştuk. Taha Elgazi'nin geri dönme meselesi herkes için eşit bir şekilde geçerli olmalı. Burada birlikte yaşayabilecek insanlar için bir alan yaratılmalı çünkü birileri gerçekten birlikte yaşamak istiyor, buna kulak vermeliler. Yöntem ne olur bilmiyorum ama sistem kendi kendini sorgulamalı. Sadece cezalandırmak bir yöntem olamaz, bu hayatın travmalarını iyileştirmek ve onarmak için ciddi ve samimi bir eyleme girişmeliler.

    続きを読む 一部表示
    28 分